گنبد قابوس  از سده چهارم هجری است که بر فراز تپه‌ای خاکی که نزدیک به ۱۵ متر از زمین بلندتر است قرار دارد. ارتفاع بنا به همراه پی آن نیز ۷۲ متر است و به واسطه اینکه در فهرست میراث جهانی یونسکو به عنوان پانزدهمین اثر تاریخی ایران قرار گرفته و بلندترین برج تمام آجری جهان است، از سایر جاذبه های ایران متمایزتر است.

این بنایی تاریخی در شهر گنبد کاووس، شمال ایران در استان گلستان قرار دارد. سبک معماری بنا شیوه رازی است و از جمله سازه های معماری ایران است که وجهه ای جهانی دارد و به عنوان بهترین اثر تاریخ مهندسی بشر شناخته می شود و دلیل ساخت آن هنوز هم مشخص نیست و تنها سوالاتی بی جواب درباره آن وجود دارد.

این برج به دستور شمس‌المعالی قابوس بن وشمگیر حاکم سلسله زیاریان و ادیب، در سال ۳۷۵ هجری خورشیدی در پایتخت زیاریان ساخته شد. وی مشهورترین پادشاه آل زیار بود که یاقوت حموی -جغرافی‌دان و تاریخ‌نویس مشهور- او را جنگجویی بی‌همتا و ادیبی فاضل توصیف می کند. وی پدربزرگِ کسی بود که قابوس نامه یعنی یکی از ماندگارترین کتاب‌های تاریخ ایران را نگاشت و خودش هم یکی از ماندگارترین بناهای ایران را در این سرزمین به یادگار گذاشت.

آرامگاه شمس المعالی قابوس بن وشمگیر در این استان و در بالای تپه ای در میان پارک بزرگ شهر گنبد کاووس قرار گرفته است. این گنبد که در اوج سادگی اما زیبایی است نشان دهنده هنر و معماری اوایل دوران اسلامی می باشد.